सरसफाइ प्रति पवित्री देवीको मोह बढ्दै

सिरहा । सिरहा नगरपालिका वडा नं. २ महरा टोल बस्ने बर्ष ४५ को पवित्री देवी महराको सरसफाइ प्रति मोह बढ्दै गएको छ । 

सबल नेपालका कर्मचारीहरूले पुर्न सरसफाइका लागि बानी व्यवहार परिवर्तन सम्बन्धी अभियान चलाएपछि पवित्रीको सरसफाइ प्रति मोह बढ्दै गएको हो । 

पावित्रीको घरमा सबल टिम पुगेपछि सरसफाइ तथा स्वच्छताको अवस्था निक्कै दयनीय रहेको अवस्थामा खानेपानी सरसफाइ तथा स्वच्छता सम्बन्धी अभिमुखीकरणमा सहभागिताको लागि अनुरोध गरेका थिए । 

उनी सरसफाइ तथा स्वच्छता सम्बन्धी परामर्श पनि गर्न थाले विस्तारै पावित्रिले तालिममा तथा कर्मचारीहरूको परामर्शबाट सरसफाइ तथा स्वच्छता बाट हुने फाइदाहरू, आफ्नो तथा आफ्नो परिवारलाई यस बाट हुन सक्ने फाइदा एवं आफ्नो छोरीहरूले यसको कारण भोग्दै आएको समस्याहरू सम्झेका थिए । 

आफूले गरेको गल्तीको गलानी भएको र तत्कालै घरमा चर्पी बनाउनका लागि विदेशमा रहेको आफ्नो श्रीमानसँग सल्लाह गरी जीर्ण रहेको चर्पीलाई नयाँ चर्पी बनाएको छ । 

सुरक्षित पानीका लागि आँगनको ट्युबेललाई बाढीको पानी नपसोस् भनेर जमिन सतह भन्दा ४ फिट अग्लो बनाई कलमुनि प्लेटफर्म बनाएको छ । 

यसै गरी उसले कल नजिकै साबुन पानीले हात धुने स्थान, भाँडा वर्तन सुकाएर राख्ने रयाक एंव घर आँगन सधै सफा सुग्घर राख्ने गरेको छ । पावित्रीको व्यवहारमा आएको परिवर्तन देखि उनका छिमेकीहरू दंग छिन् । 

जनचेतनाको अभावले छोरा पढाउन नसकेकोले उनी पछुतो गर्दे आगामी दिनमा आफ्नो दुवै छोरीलाई १० कक्षा सम्म पढाउने उसले निधो गरेकी छिन् । 

विगत एक दशकमा सरसफाइको क्षेत्रमा निक्कै नै परिवर्तन भएको उनले आफ्नै आँखाले देखेका र भोगेका छिन यद्यपि उनले सरसफाइलाई कहिले पनि प्राथमिकतामा राखिनन् । केही वर्ष अगाडि उनको जेठी छोरीको विवाह भई सकेको छ भने छोरा भर्खरै १९ वर्षको भएको छ भने सानो दुई छोरीहरू क्रमशः १४ र १२ वर्षको भएको छ । 

न्यून आयस्तर तथा ठुलो परिवार भएकोले घरको आर्थिक समस्याहरूको समाधानका लागि पवित्री महराको श्रीमान वैदेशिक रोजगारीको लागि विदेशिएको छ ।  यो बाहेक उनले विभिन्न समयहरुमा अरुको खेतबारीमा ज्याला मजदुरी गर्ने गरेको एवं थप आम्दानीका लागि बाख्रापालन समेत गर्दे आइरहेकी छिन् । 

केही वर्ष अगाडि मात्र उनले ठुली छोरीको बिहे गरेकी छिन भने माइली छोरी कक्षा ५ मा अध्ययनरत छिन भने कान्छी छारीको अहिलेसम्म विद्यालयमा भर्ना गरिएको छैन । १ मात्र छोराले ३ कक्षा सम्म पढेर विचमै पढाई छाडेका छन ।  

नेपालमा सन् २०१४ देखि सन् २०१८ सम्म चलेको खुला दिसा मुक्त क्षेत्रको वृहत अभियानको समयमा अभियानकर्मीहरूको दबाबमा उनले आफने घरमा कंक्रिट रिङ्गको अस्थायी चर्पी वनाईन तर केहि महिना नबित्दै उक्त चर्पी भत्केर गयो र नाम मात्रको चर्पी भएकोले मुस्किलले एक दुई साता मात्र प्रयोग भएको थियो । 

नाम मात्रको चर्पी भएकोले उनका परिवार सधै वाहिर नै दिसा पिसाव गर्दै आईरहेको थियो । बाढिको दृष्टिकोणले उनका गाँउ बाढि प्रभावित क्षेत्रहुन समय समयमा गाँउमा पानी जमेर बाढि समेत पस्ने गरेको छ । 

बर्षाको समयमा चर्पी गर्न जान निकै कठिनाई हुने गरेको र त्यो वेला चर्पीको आवश्यकता महशुस समेत हुने गरेको तर केहि दिनमा वर्षा सकेपछि फेरी उनी ती समस्या विर्सन्छन र नियमित बाहिर जाने गरेको उनी बताउछिन् । 

हुन त छोरीहरुले कयौ पटक चर्पी चाहिन्छ रातबिरात गारो हुन्छ भने आवाज नउठाएको हैन यद्यपि उनीहरुको आवाजलाई पवित्रीले नसुनेको जस्तो गरेको स्वीकार गरेको छिन । 

यसै क्रममा एक दिन सबल नेपालले सन् २०१८ देखि सिरहा जिल्लाको विभिन्न नगरपालिका तथा गाउँपालिकाहरूमा अप स्केलिंग वास स्ट्रेंगथेनिंग एपरोच ईन त तराई रिजन अफ नेपाल ९एनपिएल ज्ञण्डद्द(द्दद्द० परियोजना बिएमजेडरभिसिए टिवाईफ वेल्थहंगर हाईलाईफ डब्लुएचएचको सहयोगमा संचालनमा रहेको छ। 

यस परियोजनाको मुख्य लक्ष्य सामुदायिक संलगनता मार्फत पानी सरसफाइको उपल्बधता र दिगो व्यवस्थापनलाई प्रर्वदन गर्नु, उपभोक्तालाई गुणस्तरीय खानेपानी सरसफाइ र स्वच्छता सेवा उपल्बध गराउनु तथा स्थानीय शासनको क्षमतामा अभिवृद्धि गराई उनीहरुको अपन्त्व बोध गराई नेतृत्व कायम गराउनु रहेको छ ।